Rutland, sisli sabahların, dar sokakların birbirine dolandığı, taş duvarların rutubet koktuğu bir şehir. Sessizliğin bile yankı yaptığı bu yerde, kimsenin adını yüksek sesle anmadığı biri yaşardı: Mrs. Thera. Ona “Seslerin Mimarı” derlerdi. Çünkü o, sesin, doğrudan insana ait bir sır olduğunu savunuyordu. Ona göre ses, yalnızca işitilen bir titreşim değildi; ruhun nefesi, zihnin dışa vurumu, kalbin yankısı ve en saf haliydi. Thera'nın çocukluğu alışılmadık şekilde sessizlikle geçmişti.
Konuşmaktan çok dinlerdi. Çevresindeki en ufak sesleri analiz eden, kuşların sabah ötüşünden şöminenin iç çekişine kadar her melodiyi zihnine not eden bir çocuktu. Büyüdüğünde ise bilimle sanatı, fizik ile duyguyu birleştirmeyi hedefleyen sıra dışı bir yolculuğa çıktı. Sesin insan psikolojisi üzerindeki etkilerini incelemeye başladı. Özellikle çığlık gibi yoğun duyguların dışavurumu olan seslerin, zihinsel yükleri azaltıcı etkisi olduğunu fark etti. Çığlık, bastırılmış duyguların bir çıkış kapısıydı. Sadece korkunun değil, aynı zamanda rahatlamanın da simgesiydi. Bu keşfi onu büyük bir projeye sürükledi: Çığlık Kabini. Thera, evinin arka tarafına kurduğu küçük atölyesinde, ses yalıtımlı bir kabin tasarlamaya başladı. Dıştan bakıldığında, 1920’lerin klasik gişe kulübelerine benzeyen bu yapı, iç dünyasında insanı duygusal olarak sıfırlayan bir sığınak gibiydi. Kabine giren kişi, dış dünyadan tamamen izole oluyordu. Ve ardından: Çığlık… Ancak Thera için bu yeterli değildi. Çünkü çığlık sadece bir rahatlama anı değildi; bir fotoğrafın çekilmesi gereken en samimi andı. O yüzden kabine, dönemin en gelişmiş fotoğraf makinesini yerleştirdi. Kişi çığlık atarken, sistem otomatik olarak bir fotoğraf çekiyordu. Ona göre insan en çok “kendisi olduğu” anda yani ruhunun tamamen çıplak kaldığı çığlık anında zamana bir iz bırakmalıydı. Thera, bu fotoğrafların bir gün insanlara, kim olduklarını hatırlatacağını düşünüyordu. Başta yalnızca yakın çevresindeki birkaç kişi bu kabini deneyimledi. Thera’nın yakın dostları kabine girdi, çığlık attı ve ardından şaşkınlıkla ellerinde tuttukları o tek fotoğrafı izledi. Her biri, o anki kendini “gerçek benliğine en yakın hâli” olarak tanımladı. Ancak bir gün, yine sisli bir Rutland sabahında, Thera ve kabini bir daha asla görülmedi. Ev boştu, kabin yoktu, komşular sessizdi. Tek kalan şey, Thera’nın defteri ve onun el yazısıyla dolu, formüller ve çizimlerle süslenmiş notlardı. Bir not, diğerlerinden daha dikkat çekiciydi: “Gerçek gücü açığa çıkarmak için, en derin yankıları serbest bırakın ve zamanın ötesindeki benliğinizi görün.” Bu kelimeler bir şifre miydi? Yoksa yalnızca bir vedanın metaforu mu? Kimse bilemedi. Yüzyıl sonra, o notlar, tozlu bir sandığın içinde, bir koleksiyoncunun arşivinde yeniden keşfedildi. Thera’nın planları, sesle çalışan fotoğraf mekanizmasının şemaları, kabinin ahşap ölçüleri, hatta çığlıkla tetiklenen kamera sisteminin ilk tasarımı hâlâ sağlamdı. İşte biz tam bu noktada devreye girdik. O koleksiyoncudan Thera’nın notlarını aldık. ScreamShot, Thera’nın mirasını bugüne taşıma projesidir. Biz bu kabini sadece yeniden tasarlamakla kalmadık, onu yeniden yaşattık. Dış yüzeyinde Thera’nın tasarladığı, o nostaljik çizgiler hâlâ duruyor. İçindeyse artık son teknoloji yapay zekâ destekli fotoğraf sistemi var. Thera’nın ruhunu koruyarak, geleceğe bir yankı göndermek istedik. Çünkü bir çığlık, bazen her şeyin başlangıcı olabilir. Thera’nın kayboluşu hâlâ bir sır. Ama onun yankısı, yeniden kabinlerin içinden yükseliyor. Bir sonraki yazıda, Thera’nın ilk deneyimlerinden kalan orijinal günlüğe göz atacağız. Kabin, sadece ses değil; bir zaman tüneli. Takipte kalın.